Phaistos

Historia Krety

Historia Krety

Historia Krety

Historia kultury Krety sięga czasów neolitu. Początki osadnictwa człowieka na Krecie to lata 6000-3000 przed naszą erą. W tym okresie ludzie mieszkali głównie w domach zbudowanych z kamienia i zajmowali się hodowlą bydła oraz uprawą roli. W 3000 roku p.n.e. rozpoczyna się okres przedpałacowy trwajacy do 2100 r.p.n.e. W tym okresie powstaje min.: budownictwo z cegieł, proste narzędzia z brązu, koło garncarskie.
Okres do roku 1500 p.n.e. zwany minojskim to największy rozkwit kultury Kreteńskiej a jednocześnie początek kultury europejskiej. W okresie monojskim powstają na Krecie pałace w Knossos, Fajstos oraz Malli, rozwija się handel w basenie morza śródziemnego.

Kultura kreteńska z tego okresu to bogate zdobienia pałaców, malowidła, biżuteria ze złota oraz pismo linearne. Kres złotego okresu nadszedł wraz z nadejściem katastrof naturalnych. Wybuch wulkanu na wyspie Thira (obecnie Santorioni) doprowadził do powstania fali tsunami o wysokości 40-80 metrów, które w połączeniu z trzęsieniami ziemi doprowadziły do ruiny całą wyspę. Osłabioną Kretę napadli Mekończycy, ostatecznie niszcząc wszystkie pałace. Można przyjąć że od tego czasu Kreta należy do Grecji. Jednak nie ma żadnego wpływu i nie jest zaangażowana na politykę kontynentalną ze względu na walki wewnętrzne własnych miast-państw.
W 67 r.p.n.e. wyspę zdobywają Rzymianie pod wodzą Kwintusa Cecyliusa Metallusa zwanego Creticus. Od III w.n.e rozpoczyna się panowanie Cesarstwa Bizantyjskiego na wyspie.

W IX wieku wyspa dostała się pod panowanie arabskie (mauretańskich Saracenów), które trwało około 50 lat. W XIII wieku pod panowanie weneckie, które trwało aż do roku 1669, w którym wyspę zdobyli Turcy.
W 1670 roku miało miejsce powstanie Kreteńskie, jednak już w rok później Turcy odzyskali panowanie nad wyspą. Do kolejnych walk doszło w latach 20-tych XVIII wieku. Wojska tureckie spustoszyły najbardziej urodzajny płaskowyż Lassithi i dokonały rzezi ludności cywilnej. W latach 1820 do 1844 wyspa należała do Egiptu. W 1869 roku Turcy krwawo stłumili kolejne powstanie.
W 1898 roku po kolejnym zrywie narodowym, Kreta stała się autonomiczną republiką, jednak pod protektoratem Imperium Osmańskiego (dalej Turcja). W 1908 roku Kreta ogłosiła niepodległość, która nie została uznana na arenie międzynarodowej. W 1913 roku włączona do Grecji.

W trakcie II Wojny Światowej na Krecie toczyły się zażarte walki z niemiecką armią. 20 maja 1941 roku ma miejsce największy jak do tej pory powietrzno-desantowy atak na wyspę. W ataku pod kryptonimem Merkury na wyspie wylądowało 25 000 żołnierzy niemieckich - głównie spadochroniarzy. Niemcy napotkali na silny opór sił brytyjskich stacjonujących na wyspie po ewakuacji z kontynentu. Flota brytyjska niszczyła morskie oddziały inwazyjne przez co Niemcy zostali odcięci od zaopatrzenia. Błędnie oceniając sytuację Brytyjczycy podjęli decyzję o poddaniu wyspy i ewakuowali się z zatoki Suda w pobliżu Chanii. W walkach brali udział mieszkańcy Krety, którzy walczyli z niemieckim najeźdźcą głównie białą bronią. Była to walka noży i łopat przeciwko karabinom, ale dzięki odwadze Kreteńczyków oddziały brytyjskie mogły się ewakuować z wyspy.

Dysk z Fajstos

Dysk z Fajstos

Dysk z Fajstos (Festos)

To znalezisko archeologiczne znalezione podczas wykopalisk w ruinach starożytnego miasta Festos. Dysk został zrobiony z gliny, ma około 16 centymetórw średnicy oraz grubość od 1,2 do 1,5 cm. Cały dysk pokryty jest obustronnie ciągiem znaków (ideogramów/hieroglifów) o nie wyjaśnionym do tej pory znaczeniu. Jedna z hipotez głosi że na dysku znajduje się spis inwentarzowy przechowywanych w pałacu towarów.
Obecnie dysk znajduje sie w muzeum archeologicznym w Iraklionie.

Fajstos

Fajstos Kreta

Fajstos (Festos, Phaistos, Φαιστός)

Fajstos znajduje się w centralnej częsci wyspy na południe od Iraklionu i zaledwie 6 kilometrów od południowego brzegu między miejscowościami Mires i Timpaki. Do wykopalisk prowadzi bardzo malownicza i kręta droga.

Przypuszcza się, że pałac w Fajstos pochodzi z okresu pałacu w Knossos i prawdopodobnie pełnił w swoim czasie dużo ważniejszą role od pałacu w Knossos. To tutaj właśnie odkryto gliniane tabliczki z pismem linearnym będące najstarszym europejskim pismem (więcej: dysk z Fajstos). Dziś po dawnej świetności pałacu niewiele zostało. Brak rekonstrukcji sprawia, że jedynie patrząc na pozostałości po schodach na zachodni dziedziniec pałacu poczujemy nieco antycznego klimatu. Warto jednak odwiedzić to miejsce, aby uzmysłowić sobie rozmiar i rozmach tej starożytnej cywilizacji. Z pałacu rozpościera się piękny widok na Góry Białe oraz gaje oliwne i winnice w dolinie.

Informacje praktyczne:
Przy wejściu do pałacu można zaparkować samochód bezpłatnie. Wejście na wykopaliska kosztuje 4 Euro (ulgowy 2 Euro). Bilet pozwalający na zwiedzanie również Agia Triada kosztuje odpowiednio 6 i 3 Euro.

Kliknij zdjęcie, aby powiększyć
Fajstos Kreta Fajstos Kreta

Pokaż ZwiedzamyKrete.pl na większej mapie